czwartek, 14 lipca 2011

Więcej wódki, mniej fajek

Władza ludowa dbała o obywateli, dając im coraz więcej pieniędzy. Nie szło to w parze z realiami rynkowymi. W tamtych latach nie miały one jednak znaczenia. Podwyżki były potrzebne władzom, bo udowodniały rozwój socjalistycznego państwa. W późniejszym okresie służyły też powściąganiu społecznego niezadowolenia.

Począwszy od 1950 roku, płace rosły powoli, ale sukcesywnie. Od 599 zł w 1951, do 5327 zł w ostatnim „spokojnym”, 1979 roku. Później worek z pieniędzmi się rozwiązał. Dekada lat 80. to był już szalony wzrost coraz mniej wartych płac. Między 1981 a 1982 rokiem wzrosły one o 4 tys. zł, z 7,6 do 11,6 tys. W 1985 roku średnia pensja wynosiła już 20 tys., w 1986 ponad 24 tys., a dwa lata później ponad 53 tys. zł. Ten skok był jednak niczym w porównaniu z podwyżką w ostatnim roku PRL, czyli 1989. Statystyczny Kowalski otrzymywał wtedy co miesiąc 206 758 zł, czyli czterokrotnie więcej niż rok wcześniej. Przez następne cztery lata byliśmy milionerami, aż do denominacji, która sprawiła, że w 1995 roku średnia krajowa wynosiła w Polsce nieco ponad 700 zł.

U schyłku PRL-u statystyczny Polak mógł sobie za pensję kupić pół pralki (jeśli ją dostał). Dzisiaj – trzy. Kiedyś jedną setną samochodu, dzisiaj jedną dziesiątą. Możemy sobie pozwolić na zakup dwukrotnie większej ilości benzyny i czterokrotnie większej – wódki. Stać nas na zakup czterokrotnie większej ilości szynki. Ale nie ze wszystkim jest tak dobrze. W porównaniu z PRL-em, palący mogą dzisiaj kupić cztery razy mniej papierosów. Relatywnie zdrożała też prasa – stać nas przeciętnie na zakup niemal dwukrotnie mniejszej ilości dzienników.

Te dane to tylko statystyka, którą, jak wiadomo, można wykorzystywać na różny sposób, w zależności od tezy, którą chce się postawić. Nie mówi ona np. o skali ubóstwa, o stosunku popytu do podaży i wielu innych ekonomicznych czynnikach. Może jednak dać pewne wskazówki, jak wzrosła siła nabywcza naszych pieniędzy w minionym dwudziestoleciu-art. autorstwa :
Tomasz Kowalczyk/MA-źródło WP.PL